0

Podstawowe zasady z zakresu ochrony powietrza 10/06/20

Materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach opracowania Strategii rozwoju elektromobilności dla Miasta i Gminy Bobowa na lata 2019 – 2035

Podstawowe zasady z zakresu ochrony powietrza

Zgodnie z definicją przedstawioną w Ustawie „Prawo Ochrony Środowiska” art.85 Ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości, w szczególności przez:

• utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub co najmniej na tych poziomach
• zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.

  

Istnieją dwie grupy zanieczyszczeń powietrza, należą do nich zanieczyszczenia substancjami pyłowymi i zanieczyszczenia substancjami gazowymi pochodzenia nieorganicznego i organicznego.

Podstawową masę zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery stanowią zanieczyszczenia powstające w trakcie wszelkiego typu procesów spalania paliw, w tym

• w procesach energetycznego spalania węgla kamiennego i brunatnego, gazu ziemnego, paliw płynnych,
• przy pracy silników spalinowych pojazdów mechanicznych.

Do zanieczyszczeń energetycznych należą dwutlenek węgla, tlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły oraz benzo(a)piren.

W trakcie prowadzenia różnego rodzaju procesów technologicznych dodatkowo, poza wyżej wymienionymi, do atmosfery emitowane mogą być zanieczyszczenia w postaci różnego rodzaju związków organicznych, a wśród nich silnie toksyczne węglowodory aromatyczne.

Źródłami zanieczyszczeń powietrza są:

• źródła energetyczne i przemysłowe,

• niska emisja,

• komunikacyjne źródła zanieczyszczeń,

• emisja niezorganizowana,

• emisja transgraniczna.

W gminie Bobowa brak jest dużych obiektów przemysłowych i energetycznych stanowiących źródła zanieczyszczeń. Zlokalizowane na terenie gminy lokalne kotłownie i paleniska indywidualne zalicza się do źródeł niskiej emisji.

Niska emisja

Ze względu na brak na terenie gminy zakładów szczególnie uciążliwych dla środowiska, podstawowym źródłem zanieczyszczeń powietrza jest emisja substancji toksycznych pochodzących z procesów spalania paliw dla pokrycia potrzeb grzewczych stanowiąca źródło niskiej emisji.

Zjawisko to jest szczególnie uciążliwe na obszarach gęściej zaludnionych oraz w rejonach starej zabudowy.

Na obszarze gminy brak jest scentralizowanych systemów grzewczych.

Działalność gospodarcza na terenie gminy prowadzona jest głównie przez osoby fizyczne i w większości są to podmioty gospodarcze świadczące usługi dla ludności, o niewielkim zapotrzebowaniu na energię cieplną, co wiąże się z niewielką ilością emitowanych zanieczyszczeń.

Podstawowym nośnikiem energii cieplnej dla istniejącej zabudowy jest paliwo stałe, przede wszystkim węgiel kamienny i koks, przy czym część mieszkańców ze względów ekonomicznych korzysta z niskiej jakości asortymentów węgla o dużej zawartości siarki i popiołu, w tym mułów węglowych. W niewielkim stopniu wykorzystywany jest gaz ziemny, a sporadycznie olej opałowy, gaz płynny lub biomasa (głównie odpady drzewne).

Komunikacyjne źródła zanieczyszczeń

Charakterystycznymi cechami emisji komunikacyjnej są:

• stosunkowo duże stężenie tlenku węgla, tlenków azotu i węglowodorów lotnych;
• koncentracja zanieczyszczeń wzdłuż dróg;
• nierównomierność w okresach dobowych i sezonowych związana ze zmianami natężenia ruchu. Na wielkość tej emisji mają wpływ:
• stan jezdni,
• konstrukcja i stan techniczny silników pojazdów, warunki pracy silników,
• rodzaj paliwa
• płynność ruchu

Komunikację gminy stanowią: drogi wojewódzkie nr 977 i nr 981 o łącznej długości na terenie gminy-14,08 km, drogi powiatowe, o łącznej długości 13,26 km oraz drogi gminne o długości 149,19 km. Na terenie Gminy Bobowa brak jest dróg krajowych.

System dróg w gminie Bobowa można określić jako dobry. Większość dróg gminnych, powiatowych oraz droga wojewódzka jest utrzymana w stanie dobrym.

Łącznie na terenie Gminy znajduje się 168 odcinków dróg gminnych o łącznej długości prawie 150 km.

Największy udział wśród wszystkich pojazdów na terenie Gminy mają samochody osobowe, które stanowią niemal 80 % wszystkich pojazdów.

Emisja niezorganizowana 

Do emisji niezorganizowanej zalicza się emisję zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza z obiektów powierzchniowych takich jak wysypiska, oczyszczalnie ścieków, jak również emisję zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza bez pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych np. spawanie czy lakierowanie wykonywane poza obrębem warsztatu czy spalanie na powierzchni ziemi jak wypalanie traw, itp.

Lokalnie rolnictwo może stanowić zagrożenie dla środowiska, zwłaszcza hodowla bydła i zabiegi agrotechniczne, które mają duży udział w zanieczyszczeniu powietrza amoniakiem, podtlenkiem azotu i metanem.

Stan jakości powietrza w województwie małopolskim i na terenie Gminy Bobowa z roku na rok ulega stopniowej poprawie za sprawą już zrealizowanych inwestycji oraz polegających na wymianie starych pieców na bardziej ekologiczne. Kolejnym kierunkiem działań jakie należy podjąć na terenie Gminy Bobowa jest rozwój zeroemisyjnego transportu poprzez działania związane z rozwojem elektromobilności, zwiększenie udziału transportu zbiorowego w podróżach na terenie Gminy oraz zwiększenie udziału transportu rowerowego poprzez stworzenie odpowiedniej infrastruktury. Elementem niezbędnym jest także edukacja mieszkańców, szczególnie najmłodszych którzy w kolejnych latach kształtować będą politykę transportową Gminy.

Gmina nie posiada własnych stacji pomiarowych jakości powietrza.

Na podstawie Rocznej oceny jakości powietrza w województwie małopolskim za rok 2018 na terenie Gminy Bobowa odnotowano następujące przekroczenia:

• Ozonu – poziom celu długoterminowego ze względu na ochronę roślin,

• BaP (PM10) – poziom docelowy ze względu na ochronę zdrowia,

• Ozonu – poziom celu długoterminowego ze względu na ochronę zdrowia.

Działania na terenie Gminy Bobowa

Działania na terenie Gminy Bobowa podejmowane w ostatnich latach na rzecz poprawy jakości powietrza: 

• „Kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej na terenie Gmin Ziemi Gorlickiej”. Głównym celem projektu jest zwiększenie efektywności energetycznej w sektorze użyteczności publicznej na obszarze gmin zrzeszonych w Związku Gmin Ziemi Gorlickiej poprzez przeprowadzenie głębokiej modernizacji budynków użyteczności z montażem instalacji odnawialnych źródeł energii. Zadanie jest współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020. Zakres Gminy Bobowa obejmuje termomodernizację budynku Urzędu Miejskiego, OSP Brzana, Domu Ludowego w Stróżnej.

• „Ograniczenie niskiej emisji na terenie Związku Gmin Ziemi Gorlickiej przez wykorzystanie urządzeń grzewczych na paliwa stałe”. Projekt realizowany w partnerstwie ze Związkiem Gmin

Ziemi Gorlickiej. Zadanie realizowane w latach 2018 -2020. Udział Gminy Bobowa – dofinansowanie do wymiany 59 kotłów na paliwo stałe 5 klasy. Dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020.

• „Ograniczenie niskiej emisji na terenie Związku Gmin Ziemi Gorlickiej przez wykorzystanie urządzeń grzewczych na biomasę i gaz”. Projekt realizowany w partnerstwie ze Związkiem

Gmin Ziemi Gorlickiej. Zadanie realizowane w latach 2018 -2020. Udział Gminy Bobowa – dofinansowanie do wymiany 29 kotłów na gaz i biomasę. Dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020.

• „Odnawialne źródła energii dla mieszkańców gmin członkowskich Klastra Energii Biała – Ropa”. Liderem projektu jest Gmina Moszczenica. Gmina Bobowa w ramach projektu uzyskała dofinansowanie do montażu 140 instalacji fotowoltaicznych, 47 instalacji kolektorów słonecznych, 40 pomp ciepła oraz 5 kotłów na biomasę. Projekt w trakcie realizacji.

• „Budowa parku przyrodniczo – geologicznego z funkcją edukacyjną w Bobowej”. Zadanie realizowane w latach 2018 – 2019 dofinansowane z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

• „Ograniczenie niskiej emisji poprzez zastosowanie urządzeń grzewczych na paliwa gazowe lub biomasę w gminach Klastra ”Biała Ropa””. Liderem projektu jest Gmina Moszczenica. Zadanie realizowane będzie w latach 2020 – 2021. Udział Gminy Bobowa – dofinansowanie do wymiany 79 kotłów. Dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020.